مجموعه نشست های سندروم پسا-کووید  (Post COVID)

رویداد چهاردهم با محوریت عوارض قلبی عروقی در سندروم پساکووید

با امتیاز بازآموزی در سامانه آموزش مداوم

دوشنبه 10 آذر ماه ۱۴۰۴- ساعت ۷-۹ صبح

• اختلال عملکرد اندوتلیال و ترومبوز در سندروم پساکووید: پلی میان پاسخ‌های التهابی نامناسب و عوارض قلبی‌عروقی
• فراتر از میوکاردیت حاد: طیف کامل تظاهرات قلبی‌عروقی پساکووید (از تاکی‌کاردی تا نارسایی قلبی) و راهبردهای غربالگری

به گزارش روابط عمومی مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره)، نشست تخصصی با عنوان "عوارض  قلبی و عروقی در دوران پساکووید" به صورت هیبرید (حضوری و آنلاین) در صبح روز دوشنبه10  آذر سال ۱۴۰۴، با حضور جمعی از اساتید ، متخصصان قلب، عفونی و پزشکان مقاطع مختلف در این مجتمع برگزار گردید.  حضور دکتر محمدحسین نیکنام رئیس مرکز تحقیقات ایمونولوژی مولکولی، دکتر محمد رئیس زاده رییس کل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، دکترسید حمیده مرتضوی معاون پژوهشی مرکز تحقیقات قلب و عروق، دکتر پرهام صادقی پور رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های عروقی و ترمبوز و جمع کثیری از اساتید، محققان و دانشجویان رشته‌های علوم پایه و بالین در سالن شورای ریاست این مرکز برگزار شد.

در این جلسه، دکتر محمدحسین نیکنام با ارائه‌ای مبتنی بر شواهد روز، مکانیسم‌های ایمونولوژیک عوارض قلبی پساکووید را تشریح کرد. ایشان با اشاره به چهار عامل کلیدی شامل التهاب مزمن، تولید اتوآنتی‌بادی علیه بافت قلب، آسیب پایدار به لایه داخلی رگ‌ها و اختلال در تنظیم ایمنی، توضیح دادند که چگونه یک عفونت ویروسی می‌تواند عوارض قلبی متنوع و ماندگاری ایجاد کند. دکتر نیکنام بر ضرورت توجه ویژه پزشکان به «عامل پساکووید» در بیماران دارای علائم جدید قلبی و لزوم انجام ارزیابی‌های گسترده‌تر تأکید کرده و درمان‌های هدفمند آینده را وابسته به مهار مسیرهای التهابی و تعدیل سیستم ایمنی دانستند.

در ادامه دکتر سیده حمیده مرتضوی، در نشست تخصصی پساکووید با استناد به داده‌های جهانی و ملی هشدار داد که ۱۰ تا ۳۰ درصد بهبودیافتگان کووید-۱۹ با عوارض قلبی-عروقی پایدار ازجمله تپش قلب، نارسایی قلبی، میوکاردیت و افزایش خطر ترومبوآمبولی مواجه می‌شوند. وی با اشاره به مکانیسم‌هایی مانند التهاب مزمن، آسیب اندوتلیال و خودایمنی، بر لزوم پایش فعال به‌ویژه در ماه‌های اول پس از بهبودی، نقش محافظتی واکسیناسیون در کاهش این عوارض، و اهمیت ادامه پژوهش‌های آینده‌نگر برای مدیریت این چالش نوظهور سلامت تأکید کرد.

دکتر پرهام صادقی‌پور، در ادامه نشست تخصصی "عوارض قلبی-عروقی در دوران پساکووید" با محوریت "ترومبوز در کووید-۱۹" تاکید کرد که ترومبوز از ویژگی‌های مهم و خطرناک این بیماری است. وی با استناد به مطالعات جهانی و داخلی، لزوم پیشگیری استاندارد با داروهای ضد انعقاد را برای همه بیماران بستری شده با کووید-۱۹ ضروری دانست و خاطرنشان کرد که در بیماران غیربدحال بستری، دوزهای پیشگیرانه تقویت شده (اسکالیتد دوز) می‌تواند مؤثر باشد. دکتر صادقی‌پور افزود که بیماران پرخطر پس از ترخیص نیز ممکن است از ادامه درمان پیشگیرانه با دوز استاندارد (مانند ریواروکسابان) سود ببرند، در حالی که بیماران سرپایی علامت‌دار نیازی به این درمان ندارند. وی در پایان، با اشاره به عوارض نادر ترومبوز ناشی از واکسن‌های آدنوویروسی، تأکید کرد که این خطر به مراتب کمتر از خطر ترومبوز در خود بیماری کووید-۱۹ یا در صورت عدم واکسیناسیون است.

دکتر  محمد رئیس‌زاده، با ارائه خلاصه‌ای مبتنی بر شواهد در نشست تخصصی "عوارض قلبی-عروقی در دوران پساکووید"، بر عوارض طولانی‌مدت کووید-۱۹ بر سیستم عروقی و پیامدهای آن در جراحی‌های عروقی تأکید کرد. ایشان با اشاره به مکانیسم‌هایی مانند آسیب اندوتلیال، التهاب پایدار و افزایش انعقادپذیری، هشدار داد که این عوامل منجر به خطر بالاتر حوادث ترومبوتیک شریانی و وریدی، از جمله ایسکمی حاد اندام با نتایج وخیم‌تر، در بهبودیافتگان کووید می‌شود. دکتر رئیس‌زاده بر اساس دستورالعمل‌های اجماعی، تأخیر حداقل ۷ هفته‌ای برای جراحی‌های الکتیو پس از عفونت را در بیماران بدون علامت توصیه و بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق پری‌اوپراتیو، از جمله پایش نزدیک، پیشگیری ضدترومبوتیک فردی و پیگیری فشرده پس از عمل برای بهبود نتایج جراحی در این بیماران تأکید نمود.

در بخش دیگری از این نشست،  دکتر حقدوست در گفت‌وگوی آنلاین، سه راهکار ضروری برای مدیریت لانگ‌کووید در ایران ارائه کردند: افزایش آگاهی جامعه پزشکی از طریق بازآموزی و آزمون‌های تخصصی، راه‌اندازی کلینیک‌های تخصصی برای مراقبت و پایش بیماران، و حمایت مالی از تحقیقات بنیادین با تشکیل کارگروه ویژه در نهادهای پژوهشی کشور.

در پایان نشست، اساتید و متخصصان برجسته حاضر از جمله دکتر ملازاده، دکتر افتخاری، دکتر اسلامی و دکتر مقدّم، با اشتراک‌گذاری تجربیات بالینی خود به تبادل نظر پرداختند. این گفت‌وگوی تخصصی بر ضرورت توجه نظام‌مند به پیامدهای قلبی-عروقی پایدار پس از کووید-۱۹ و لزوم هم‌افزایی بین‌رشته‌ای برای مدیریت بهتر این بیماران تأکید کرد.